Tyniec w XX w. - Tyniec.eu

Reklamy
Szukaj
Idź do spisu treści

Menu główne:

Tyniec w XX w.

<<<
   Po zakończeniu pierwszej wojny światowej został wzniesiony w Tyńcu piętrowy budynek dla potrzeb miejscowego kółka rolniczego oraz budynek nowej szkoły. Obiekty te powstały z inicjatywy miejscowego wójta Piotra Emilewicza. Według ówczesnych relacji we wsi nadal jednak przeważały małe domki kryte strzechami położone wzdłuż krętych i błotnistych dróg.

W okresie międzywojennym wieś obejmowała obszar o powierzchni 10,84 km2. Powierzchnia użytków rolnych wynosiła 7,67 km2, w tym ornych 4,31 km2. W 1923 roku zainstalowano pod Tyńcem prom linowy na Wiśle.

W 1929 roku dawny folwark tyniecki otrzymały od arcybiskupa Adama Stefana Sapiehy siostry Felicjanki, w zamian za grunta pod budowę Domu Katolickiego w Krakowie (budynek użytkowany przez Filharmonię Krakowską przy ul. Zwierzynieckiej).
W 1931 roku wieś liczyła 235 budynków oraz 1224 mieszkańców. Pomimo swej znacznej wielkości oraz zaludnienia Tyniec nadal należał do niezbyt zamożnych wsi podkrakowskich.

Od 1923 roku do 1973 roku wieś należała administracyjnie do powiatu krakowskiego.
Tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej, w latach 1936 - 1939 na odcinku pomiędzy Krakowem a Zatorem, a więc również w Tyńcu zostały usypane wały przeciwpowodziowe wzdłuż Wisły.

Po ponad stu latach, w dniu 29 maja 1939 roku na mocy decyzji arcybiskupa ks. Adama Stefana Sapiehy zabudowania klasztorne odzyskali Benedyktyni, którzy jednocześnie powrócili do Tyńca.
Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku w okolicach Tyńca walczyła 6 dywizja piechoty na czele której stał gen. bryg. Bernard Mond, jednostka ta wchodziła w skład Armii „Kraków”.
Do dnia 5 września trwała obrona odcinka frontu pomiędzy Radziszowem a Tyńcem. Następnie wieś została zajęta w dniu 6 września 1939 roku przez wojska niemieckie.

Na terenie Tyńca znajdują się masowe groby osób narodowości żydowskiej z pobliskich okolic, które zostały rozstrzelane przez oddziały niemieckie w 1942 roku.

Pod koniec drugiej wojny światowej przeprawa wiślana po raz kolejny w swoich dziejach miała odegrać rolę strategiczną. Jesienią 1944 roku Niemcy zbudowali pod Tyńcem prowizoryczny most pontonowy, który miał im umożliwić sprawne wycofanie się z Krakowa. Wspomniany most nie przetrwał do stycznia 1945 roku, kiedy to wojska niemieckie w rejonie Tyńca stawiły krótki, ale zaciekły opór oddziałom Armii Czerwonej.

W okresie powojennym w 1950 roku powstała w Tyńcu Spółdzielnia Przemysłu Ludowego 
i Artystycznego, później przekształcona w Dziewiarską Spółdzielnię Pracy, która funkcjonowała do początku lat 90 – tych XX wieku.

Od 1972 roku w kościele parafialnym Opactwa Benedyktynów odbywają się corocznie w sezonie letnim Tynieckie Recitale Organowe. W koncertach biorą udział wysokiej klasy artyści - muzycy z Polski oraz z zagranicy.

Tyniec został włączony do Krakowa w dniu 1 stycznia 1973 roku i wszedł w skład dzielnicy Podgórze. Obecnie po podziale administracyjnym z 1991 roku należy do VIII dzielnicy samorządowej Krakowa.

Warto w tym miejscu przypomnieć nazwy miejscowe części Tyńca, które funkcjonowały często przez wiele dziesiątków lat: Bagno, Bogucianka, Bór, Dwór, Klasztor, Na Grobli, Na Stawach, Piaski, Winnica, Za Lasem, Zakleśnie, Zwierzyniec. Wśród nazw miejscowych pól tynieckich trzeba wymienić następujące: Bagienko, Duże Kąty, Małe Kąty, Na Lolach, Na Pagórki, Na Wilku, Pasieka, Za Grodziskiem, Za Wąwozami, Zabiedzinie.

W latach 1977 - 1998 w rejonie Tyńca został zbudowany stopień wodny na Wiśle "Kościuszko", składa się on ze śluzy, jazu, zapory ziemnej oraz mostu drogowego, przez który przebiega południowo - zachodnie obejście autostradowe Krakowa.
                                                                                                                                             czytaj dalej...

 
 
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego