Menu główne:
<<< |
Opactwo tynieckie w wyniku hojności fundatorów było bogato uposażone, początkowo jego majątek stanowiło kilkanaście wsi położonych wzdłuż prawobrzeżnych dopływów Wisły, a więc Skawy, Skawinki, Wilgi, Raby, Dunajca, wreszcie Wisłoki. Od początków swej egzystencji klasztor tyniecki starał się tworzyć szereg nowych fundacji. Możliwe, iż Tyniec pośredniczył przy fundacjach benedyktyńskich we Wrocławiu, Mogilnie, na Łyścu czy w Sieciechowie. Pewne jest, iż utworzył w 1. połowie XIII wieku zależne klasztory w Kościelnej Wsi koło Kalisza, w Orłowej koło Cieszyna oraz w podkrakowskich Staniątkach. Klasztor tyniecki niewątpliwie boleśnie odczuł okres rozbicia dzielnicowego, gdyż ziemia krakowska często bywała widownią bratobójczych walk. Zapewne zabudowania klasztorne zostały uszkodzone podczas najazdu Mongołów w 1259 / 1260 roku, a następnie podczas walk o tron krakowski na przełomie XIII i XIV wieku. W XIII wieku na wzgórzu klasztornym stanęła twierdza, która strzegła granicy na pobliskiej rzece Skawince. Z czasem klasztor, a następnie całe wzgórze zostało otoczone murem obronnym. W tym okresie pojawili się na wzgórzu żołnierze, którzy początkowo stacjonowali tymczasowo, a następnie na stałe. W XIV wieku fortyfikacja zwana Zamkiem nabrała znaczenia strażnicy granicy państwowej i stan taki utrzymywał się do końca XV wieku. Znaczenie jakie posiadało opactwo tynieckie podkreśla fakt, który miał miejsce w związku z wydaną w 1336 roku przez papieża Benedykta XII, bullą zwaną Benedictina. Dokument miał na celu utworzenie zwartego zakonu z niezależnych dotąd klasztorów benedyktyńskich oraz zawiązanie prowincji zakonnych w poszczególnych krajach europejskich. W wyniku reformy przewidywano powstanie także polskiej prowincji Benedyktynów, na której czele miał stać opat tyniecki. Mimo, iż w 1343 roku opat tyniecki przewodniczył polskiej kapitule prowincjonalnej, reforma jednak nie została wprowadzona w Polsce w życie. Gdy na przełomie XIV i XV wieku godność opata tynieckiego pełnił o. Mścisław (1386/8 - 1410), klasztor przeżywał okres rozkwitu. Opat otoczył naukę i liturgię swym mecenatem. Blisko współpracował z biskupem krakowskim Piotrem Wyszem, który nawet zlecił mu wizytację innych placówek benedyktyńskich. Opactwo tynieckie założyło w 1405 roku klasztor w Starych Trokach na Litwie. Warto podkreślić, iż opaci jako kanonicy wchodzili w skład krakowskiej kapituły katedralnej. Dzięki kolejnym nadaniom panujących oraz możnowładców klasztor tyniecki posiadał coraz liczniejsze i rozleglejsze posiadłości ziemskie. |